Yıl 1 Eylül 2004, Beslan, Kuzey Osetya. Rusya’nın topraklarından çıkmasını, bağımsız Çeçenistan’ı tanımasını isteyen bir grup Çeçen ayrılıkçı, Beslan’daki bir okula girer. 777’si çocuk 1148 kişiyi rehin alırlar. Rus güvenlik güçlerinin olaya müdahalesi ile ortaya çıkan ve üç gün süren çatışmalarda 186’sı çocuk olmak üzere 334 kişi yaşamını yitirir. Bu olay tarihe “Beslan Katliamı” olarak geçer.
Olay sonrası, saldırganların olaydan 2 ay önce okula tamirci kılığında girip, silah ve patlayıcıları okulda sakladıklarına dair raporlar ortaya çıkar. Yetkililer tarafından yalanlanan bu gibi iddiaların doğruluğu konusu, ölen masum insanlar gerçeğini değiştirmiyor.
Bu olayın arka planı 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasına dayanmakta. Tıpkı halen sürmekte olan Ukrayna savaşı gibi. Özellikle tam da bu zamanda Gazze‘de yaşananları düşününce, bu olay vesilesi ile hatırlanabilecek katliam ve soykırımlara dair çoktan kirlenmiş hafızalara sahibiz.
Belçikalı yazar Carly Wijs‘i Beslan Katliamı’nı konu edinen bir oyun yazmaya iten fikir, yazarın, katliamdan sağ çıkan çocuklarla yapılan röportajları izlediği bir belgesele dayanıyor. Çocukların, yaşanan bu tip travmatik olayları zihinlerinde nasıl algıladıkları, olayları ifade şekli oyunun da temel mantığı. Oyunu benim için sıra dışı kılan unsur tam da bu: Güvenli alanlarında yaşam süren ve şiddet, savaş haberlerine maruz kalan değil, bizzat savaştan, çatışmadan sağ çıkan çocukların, yaşadıklarını nasıl anlattığı, aktardığı.
Farklı perspektife sahip bu metni sahneye taşıma tercihlerinden ötürü D22 ekibini kutlarım. Olayı bilmeseniz bile anlayabileceğiniz bir aktarım dili var oyunun: Sahnede, üzerinde okulun fiziki yapısını işaret eden kroki ve olay özeti yazılı bir tahta karşılıyor bizi. Derken sahneye sıraları, balonları ile birlikte iki öğrenci giriyor ve başlıyorlar bize olan biteni “çocuk dünyalarından” aktarmaya.
Sahne tasarımında, eylemcilerin bombaları bağladıkları telleri temsil eden halatların kullanımı; oyuncuların bu halatlara temas etmeden hareket etmeleri; patlamayı temsilen patlatılan balon gibi unsurlar güzel düşünülmüş, uygulanmış.
Oyunun yaratı ekibindeki her bileşen böyle bir trajediden çocuk saflığında bir iş çıkarmış. Buradaki en büyük payın, ilk kez izlediğim iki genç ve yetenekli oyuncuya ait olduğunu düşünüyorum. “Sadri Alışık Tiyatro & Sinema Oyuncu Ödülleri 2022-2024” seçici kurulu da benim gibi düşünmüş olacak ki tiyatro alanında “Üstün Akmen Umut Vadeden Genç Oyuncu Ödülü“nü Simge Sabancılar ve Emrecan Karakurum’a vermeyi uygun görmüşler.
Yaklaşık bir saat içinde aktarılan hikayede noktanın Evgeny Krylatov bestesi “Beautiful Far Away” ile konması bende anlamlı bir etki yarattı. Oyunun orijinal ismi “Us/Them“. Hal böyle iken bizde neden “BU TARAFTAN DAHA GÜZELİM” adı tercih edilmiş diye düşünmüştüm ki izleyince cevabımı aldım. Bunu, burada yazarak bozmak istemediğim bir tılsım olarak düşündüğümden, cevabı bulmanız, farklı bir oyun izlemeniz için sizi, yeni sezonda da oynanacağını düşündüğüm oyunu izlemeye davet ediyorum.
Oyunun Künyesi
Yazan: Carly Wijs
Çeviren: Melisa Kesmez
Yöneten: Can Kulan
Oyuncular: Simge Sabancılar, Emrecan Karakurum
Hareket Tasarımı: Gizem Erdem
Dekor-Kostüm Tasarımı: Nilsu Baldan
Işık Tasarımı: Yasin Gültepe
Afiş Tasarım: Alpgiray Kelem
Reji Asistanı: Burhan Akaray:
Topluluk: D22
Tür: Trajedi, Dram
Seanslar
Afiş
