Bu akşam yine inandım ki, bir oyunun metni iyiyse oyunun başarısı daha da artıyor. Emre Basalak’ın yazdığı ve ona 2004 yılı ”TOMEB Oyun Yazma” yarışmasında üçüncülük ödülünü kazandıran D-21 düzgün ve derin bir metin olarak güzel bir örnek.
Eskişehir Şehir Tiyatrolarının 2022-2023 yılı sezon açılışını yaptığı oyun, birbirinden farklı 8 mahkumun yaşadığı bir cezaevi koğuşunda geçiyor. D-21 koğuşunda Tuncay, Mustafa ve Umut gibi adli suçlularla Mehmet Hoca ve Şahap gibi 1980 sonrasının siyasi mahkumları bir arada. Hepsi bir şeyler umut ederek günlerini geçiriyor. 11 tablo olarak yazdığı oyunun aynı zamanda yönetmenliğini yapan Emre Basalak oyunun ilk tablosuna ”UMUT ÖLÜYOR” ismini vermiş ve bana göre harika bir başlangıç kurgulamış: Umut isimli mahkum sara krizi geçiriyor ve koma vaziyette gardiyanlar tarafından alınarak hastaneye götürülüyor. Diğerleri çaresiz, umutsuz günler yaşarken koğuşa bir mektup gelir; Mehmet Hoca’nın 9 yaşındaki kızının aşık olduğu yazmaktadır mektupta.
Tüm koğuş, bu aşk duygusunu kendi geçmişlerinden hatırlayarak yaşama umutlarını tazeler, her gelen mektupla birbirlerine daha çok bağlanır, yaşamanın ne kadar güzel olduğunu anlarlar. Deniz’den gelen mektuplar sayesinde D-21 Koğuşta yaşayan mahkumlar, birbirlerine tutunarak umutlu olmaya çalışmaktadır Acaba tekrar dışarı çıkabilecekler midir? Koğuştan ölmek üzere durumda hastaneye götürülen Umut geri gelebilecek midir?
Bu arada cezası kesinleşen koğuştan ayrılmaktadır. Mehmet Hoca’nın tahliye olmasından sonra Umut iyileşerek koğuşa döner, uzun bir hasret giderme sohbetinden sonra yataklarına giderler. Umut, Mehmet Hoca’nın yatağının altında bir tomar mektup bulur, bunlar…
Sahneye aktarırken ilk yazdığı metinde düzenlemeler yaptığını söyleyen sevgili Emre Basalak bence çok başarılı bir reji yapmış, duygusallığı aşırıya kaçırmadan gerek olayların akışında gerekse her bir karakterin psikolojik durumlarını yansıtmasında metnin gerçekçiliğini sağlamış. Anıl Işık’ın sade dekor/kostüm tasarımı ile Mustafa Kala’nın ışık tasarımı ve müzikte Ekin Eti ile koreografide Ayşegül Erkutay oyunun başarısına katkı sağlıyor.
Gelelim oyunculara: Mehmet Hoca’da, Sermet Yeşil, seyrettiğim her oyununda çok beğendiğim ama Teklif oyununun sonunda, tiyatro seyrettiğimi bilmeme rağmen kafasına bir şeyle vurup bayıltmak istediğim bir oyuncu. Vahap Dayı’da, Mete Ayhan, problemler çay içerek iyilikle çözmeye çalışan bir koğuş büyüğü, koğuşun çenesi düşük zıpır mahkumu Salih rolünde Murat Danacı, günlerini uyumakla geçiren Tuncay rolünde Mustafa Kılıkçı, Mehmet Hoca ile aynı yolları paylaşmış Şahap rolünde Özgür Onan, Salih’i devamlı idare eden Yılmaz rolünde Yalçın Özen, koğuştaki tüm mahkumların sevdiği, cinayet suçu ile yargılanan genç mahkum Mustafa rolünde Emre Demirci ve koğuşun çoğunluğunun Gaziantepli olarak bilmesine rağmen aslında İstanbullu olup daha sonra Gaziantep’e yerleşen ve Yunanistan’a gitme hayali ile yaşayan mahkum Umut rolünde Sinan Aktezcan ve gardiyan Seyit rolünde Bedri Adarher birini ayrı ayrı yazdım zira her biri yaşattıkları karakterlerin travmalarını izleyiciye yansıttılar, tam bir ekip uyumu içinde oynarken samimiyetleri seyirciye geçti, ben şahsen her bir karakteri benimsedim.
Bu sezon (1 eylül 2022 den beri) izlediğim 165 oyun içerisinde rahatsız edici ama gerçekçi bir metin, titiz bir reji oyuncuların başarılı performansıyla bana göre izlediğim en iyi oyunlardan biriydi. Oyun sonrasında sakinleşmek için ağır ağır tırmandım merdivenleri ve çıkışta ilk defa karşılaştığım ancak resimlerden tanıdığım yazarı hararetle kutladım. Sonra da düşündüm zaman zaman tiyatro diye neler izliyorum diye.
Metrobüsle eve dönerken hayalimde D-21 Koğuşta idim, yanımda sağımda solumdakiler Vahap Dayı, Salih, Mustafa idiler.
Oyunun Künyesi Yazan - Yöneten: Emre BASALAK Müzik: Ekin ETİ Dekor- Kostüm Tasarım: Anıl IŞIK Işık Tasarım: Mustafa KALA Koreograf: Ayşegül ERKUTAY Yönetmen Yrd.: Ercüment YILMAZ OYNAYANLAR Sermet YEŞİL, Özgür ONAN, Mete AYHAN, Emre DEMİRCİ, Yalçın ÖZEN, Mustafa KILIKCI, Murat DANACI, Sinan AKTEZCAN, Bedri ADAR Süre: Tek Perde - 90 Dakika Topluluk: Eskişehir Şehir Tiyatroları Seanslar Afiş
