1800’lerin sonu 1900’lerin başına gidiyoruz. George Joseph Smith; 1872 yılında İngiltere’de doğmuş, 9 yaşında ıslah evine gönderilmiş, ergenlik süresince hırsızlık nedeniyle sıkça hapse girmiş bir profil. Peki dünya basını kendisini ne olarak tanıyor: 1915 yılında idam edilen bir seri katil.
Biz kendisini George Joseph Smith olarak bilsek de o, kendisini yasal veya kurmaca evliliklerinde farklı isimlerle tanıtmış. 1898 yılında yaptığı tek yasal evliliğinde eşi Catherine Thornhill’i, çalıştığı yerde onun için hırsızlığa zorlamış bir eşten bahsediyoruz. Servet avcılığının sinyallerini bu ilk evliliğinde aldığımız George tabi ki durmak bilmez; Florence, Edith, Sarah, Bessie, Alice adlı eşlerini madden sömürür. Huylu huyundan vazgeçmez ancak işler bir noktada şekil değiştirir.
Adli bir vaka olarak “Brides in the Bath Murders” adıyla basında da yer alan, öldürmeden önce eşlerinin mal varlıklarını da ele geçirdiği üç cinayet gerçekleştirir. Ölüm sırasına göre kurbanlar; Bessie Mundy (1912), Alice Burnham (1913) ve Margaret Lofty (1914).
Üç kadının da ölü bulunduğu yer küvettir. Yapılan incelemelerde kadınların zehirlendiğine ya da bir şiddet akabinde boğulduklarına dair izler görülmez. Olaylar, birbirine benzerlik gösteren ” kaza” gibi durmaktadır. Kadınlar, küvette sırtüstü yatar halde, bacakları düz, suya batmış halde bulunurlar. Kadınların bir sağlık sorunu nedeniyle nöbet geçirip boğulma ihtimalleri araştırılır ancak bu da doğru sonucu vermez. Ölü bedenlerin bulunduğu küvetler incelemeye alınır. Bu araştırmada bir kadın yüzücü ile olay canlandırılması yapılır ve varılan sonuç: Katil George Smith, kurbanlarını ayak bileklerinden yakalayıp hızla suyun altına batırmıştır. Ayakları havada başları tamamen suya batmış kadınlar ani su alımı ile girdikleri şok neticesinde tepki de veremezler ve kısa süre içinde ölüm gerçekleşir. Bu gerçek olay Beth Graham, Charlie Tomlinson, Daniela Vlaskavic tarafından oyunlaştırılır. Ülkemizde Beliz Coşar çevirisi; tertemiz Erdal Beşikçioğlu rejisi; çok başarılı Hazal Türesan, Selin Zafertepe ve Naz Göktan oyunculuğu ile “Küvetteki Gelinler” adıyla sahnelenir.
Oyun, Tatbikat Sahnesi (Ankara) yapımı olması nedeniyle İstanbul’a maalesef çok nadir geliyor. Daha önce 3 kez bilet alıp gidemediğim oyunu izleyememiş olmak içimde büyük dertti. Neyse ki şeytanın bacağı bu akşam kırıldı.
Olay başlı başına bir trajedi iken, bize bunun ajite edilmeden verilmesi en sevdiğim yan oldu. Özellikle kadın cinayeti, kadına şiddet temalarında çoğu ekibin içine düştüğü (belki de bile isteye düşmek istediği) bir çukur var; duyguları kanırtma, olayı TV’lerin iç yapım dizilerine çevirme işi. “Küvetteki Gelinler” net bir şekilde bu çemberin dışında; müzikten, koreografiye, metnin sahip olduğu dil ve bunun oyuncu performanslarına yansıması bunda çok büyük etken.
Oyuncular adına çoğu seyirciyi kaygılandıran durum benim için de geçerli idi: Yaklaşık 1 saat boyunca ağırlıklı olarak içi su dolu küvetler içinde, bata çıka, başarılı koreografiler eşliğinde oynadılar. Küvet dışındaki sahnelerde iş daha da çetin olmalı; benim palto ile izlediğim oyunda, onlar mevcut salon ısısında, üzerlerinde ıslak giysiler ile oynuyorlar. Ve tüm bunlar olurken en ufak bir performans düşüklüğü olmuyor. Birbiriyle uyumlu, yüksek oyunculuklar. Yürekten kutlarım.
Yukarıda özetlediğim gerçek olay o kadar rafine bir şekilde sunuluyor ki, size oyunu hayranlıkla izlemek kalıyor. Bunun için ne yapıp edin, oyun takvimini sıkı takip etmeye çalışın. Ekipteki herkese takdir ve sevgilerimi sunuyorum. Kendilerini İstanbul’da daha sık izlemek istiyoruz. Bunun, tiyatro izleyicisi için giderilmesi gereken bir ihtiyaç olduğunu hatırlatmak isterim:)
Oyunun Künyesi Yazan: Beth Graham, Charlie Tomlinson, Daniela Vlaskalic Oyuncular: Hazal Türesan, Selin Zafertepe, Naz Göktan Çeviren: Beliz Coşar Yöneten: Erdal Beşikçioğlu Yönetmen Yardımcısı: Fatih Sönmez Koreografi: Evrim Akyay Işık Tasarım: Yakup Çartık Dekor Tasarım: Barış Dinçel Kostüm: Tasarım Alisse Nuera Afiş Tasarım: Hande Şir Süre: Tek Perde / 65 Dakika Yaş Sınırı: 16 yaş Topluluk: Tatbikat Sahnesi Tür: Dram Seanslar Afiş
