Bu akşam (16 Ocak 2024) DasDas’ta bu sezondaki yeni oyunları Titus Kompleks’i seyrettim.
Enteresandır, oyuna 2 Aralık 2023 için bilet almıştım, sora Koah tetiklemesi olunca sevgili dostum Yiğit vasıtasıyla bilete bir alıcı buldum. Toparlandıktan sonra tekrar 15 Ocak için bilet aldım. Sanki hastalığım bu oyuna gitmemem için bir ikazdı ama ben anlayamadım. Dolayısıyla da bu akşam DasDAs’tan mutlu ayrılmadım.
Roma’da geçmesine karşılık gerçeklere dayanmayan ve kaynakları ortaçağ ve klasik efsanelerin karışımı olarak Romalı Şair Ovisdius’un Filomela, Procne ve Tereus’un hikâyelerinden alınmıştır.
Shakespeare tarafından yazılan ve en kanlı oyunu olarak nitelenen oyunda özet olarak:
Romalı general Titus Andronicus, Gotlarla savaşından büyük bir zaferle geri döner. Döndüğü gün, imparatorluk seçimi yapılacaktır. Esir Gotlar’dan Tamara’nın büyük oğlu Alarbus kurban edilir ve imparator olarak Saturninus seçilir. Saturninus, imparator olur olmaz, Titus’un kızı Lavinia’yla evlenmek ister ama kardeşi Bassanyus Lavinia’yı kaçırır. Saturninus esir Gotların başı Tamara’yla evlenmeye karar verir ve olaylar gelişir. Gotlarla savaşı kazanmak uğruna yirmi iki oğlunu kaybeden Titus’un gözünün önünde, Tamara kölelikten kraliçeliğe yükselir ve korkunç bir intikam savaşı başlamış olur. İntikam bulaşıcı bir hastalık gibidir. Titus’un oğulları, Saturninus ve ailesi ve Roma’da yaşayan halk da bu savaştan payına düşeni alacaktır.
Peter Brook tarafından 1955 yılında sahnelenen oyunda Titus rolü efsane oyuncu Laurence Olivier tarafından canlandırılmış. Oyunu Işıl Kasapoğlu rejisi ile 2012-2013 sezonunda Semaver Kumpanya sahnesinde seyretmiştim.
Genç Alman yazar, Olga Helen Bach, Thomaspeter Goergen ile birlikte bu tarihi oyunu zamanımıza uyarlayarak yeniden yazmış. Shakespeare’in kanlı tragedyasındaki “Roma Generali” şimdinin bir inşaat tekelinin CEO’su olmuş. Ama CEO, Roma’nın kan dökücü komutanlarının giysilerinden giymiş yani dünya düzeninin her zaman değişmez olduğu mesajını veriyor. Aynı şekilde Tamara’nın giysileri de bu mesaja uygun. Dekor olarak ortada iki katlı dev bir kompleks bina var, oyun bu binanın katları, koridorları, ve de çok yaratıcı bulduğum zemindeki mezbaha da geçiyor. Seyirciler bu özenilmiş dekor içindeki ayrıntıları, oyuncuların yakın plan çekimlerini, sahnenin sağına, soluna ve tepesine kurulmuş üç barkovizyon aracılığıyla ayrıca izleyebiliyorlar. Ancak zaman zaman oyun hem üst katta hem alt katta oynanıp aynı zamanda diğer sahneler de barkovizyondan verilince hangisini seyredeceğini şaşırdım. O kocaman dekor bir döner sahne, oyuncuya dönüştürülmüş dört sahne çalışanı oyun boyunca binayı evirip çeviriyor ki bunun ne işe yaradığını anlayamadım.
İlk perde yaklaşık 80 dakika sürdü, dönüş nasıl olacak diye tırstım ama 15 dakika aradan sonra ikinci yarı uzun değildi yaklaşık 45 dakika ve final şarkısı ile oyun sona erdi. Oyunculara sözüm yok, onlara alkışlar gönderdim ama salondan ilk ayrılanlardan biri idim.
Oyunun Künyesi Shakespeare’in Titus Andronicus’undan uyarlanmıştır Uyarlayan ve Metin: Olga Helen Bach, Thomaspeter Goergen Çeviren: İlksen Başarır Yönetmen / Sahne – Kostüm Tasarım: Ersan Mondtag İkinci Yönetmen / Dramaturg: Thomaspeter Goergen Sahne Uygulama: Alexander Naumann Işık Tasarım: Kerem Çetinel Müzik: Tristan Brusch Görsel Tasarım: Ecem Akça Kamera: Çiğdem Akdoğan, Oğulcan Tütüncü Ses Efekt: Doğukan Sivaslıgil Vokal Koçu ve Orkestra Şefi: Kübra Şenyaylar Müzik Süpervizörü ve Yapay Zeka Video Tasarım: Tymoteusz Schodowski Prodüksiyon Koordinasyon: Ersin Yaşar Oyun Asistanları: Elif Mandan, Yalım Danışman Orkestra: Equinoxion Ensemble 1. Keman: Cenk Atasoy, Arda Güven, Cahide Rüzgar Turgay 2. Keman: Ozan Bıkım, Buse Kademli, Ebru Taşkın Viyola: Yelda Cansun Korsu, Seda Eylül Tansık, Seval Doğa Gürcan Viyolonsel: Deniz Doğangün, Şemsa İdil Ural, Devrim Büyükbayraktar Kontrabas: Can Canoğlu Oyuncular: Can Sipahi, Didem Balçın, Doğukan Polat, Elçin Afacan, Ferit Kaya, Hilal Attar, Mert Fırat, Onur Dilber, Yalım Danışman Topluluk: DasDas Tür: Trajedi, Dram Seanslar Afiş
