Suadiye’nin kültür sanat adına güzel soluğu Decollage Art Space prodüksiyonu “TREPLEV”i sonunda izleyebildim. Anton Çehov‘un dört perdeden oluşan tiyatro oyunu “Martı”dan uyarlanan “Treplev”in sıradışı, dinamik, çağdaş sunumu kesinlikle görülmeye değer.
Martı’ya aşina olanlar için farklı bir deneyim sunan “Treplev“, eseri bilmeyenler için de anlaşılabilirlik vaad ediyor. Oyun, oyundaki karakterlerin tanıtımıyla açılıyor. 12 karakterden oluşan oyunun 4 ana karakterlerine değinerek kısa bir özet geçmek isterim:
Treplev, annesi tarafından yeterli ilgi ve sevgiyi görememiş, ünlü yazar olma hayali kuran bir genç adam. Annesi Arkadina’ya duyduğu hayranlık, sürekli onun onayını alma çabasına rağmen annesinin gözünde hep yetersiz oluşu ile türlü problemlere sürüklenen Treplev oyunun en mühim karakteri. Dönemin sanat anlayışında yeniyi temsil eden Treplev Nina’ya aşık.
Nina, oyunculuk hayalleri kuran, Trigorin’e aşık bir genç kadın. Treplev’i intihara sürükleyen olaylarda başı çekmesi nedeniyle oyunun kilit kişisi diyebiliriz.
Arkadina, Treplev’in para, ün ve kendisinden başka bir şeyi düşünmeyen oyuncu annesi. Yazar Trigorin’in sevgilisi olan Arkadina aynı zamanda oyunun geçtiği çiftliğin sahibi Sorin’in de kardeşi.
Trigorin, Treplev’in annesi Arkadina ile ilişki yaşamaktadır. Bu, biraz da sanat dünyasında yerini korumak için kurulmuş bir iş ilişkisi gibidir. Sanat algısı noktasında Arkadina ile birlikte eskiyi temsil eder.
Çarlık Rusyası’nın son zamanlarında, feodal yapının çöküp sanayileşmenin yayıldığı bir dönemde, küçük burjuva yaşamların hayal ve mutsuzluk çemberinde geçen aşk çıkmazı, sanatsal çatışmalar, taşradan kaçış gibi unsurların adresi, TREPLEV ile birlikte artık Suadiye:)
Yer numarası olmadan satılan biletlerimizi okutup, Decollage Art Space’in giriş katında bulunun kafede oyun zamanını bekliyoruz. 3 bölümün 3 kata dağıldığı oyunun başlangıcı eksi ikinci kattaki atölye. Alana girdiğimizde ortada, etrafında kümelendiğimiz büyük bir masa; ortadaki masada, üzerine renkli boyaların damladığı bir tuval; başı lavabo içinde ayakları havada duran Treplev rolündeki Ümit Erlim ve elindeki mikrofon ile hem anlatıcı hem de Arkadina, Nina rollerine hayat veren aynı zamanda oyunun yönetmeni olan Başak Kıvılcım Ertanoğlu’nu görüyoruz. Oyunun interaktif yanı daha bu evrede başlıyor. Atölye girişinde hepimize dağıtılan oyundaki karakterlerin görselleri üzerinden toplu bir sohbet havasında ilerliyor oyun. Bu, daha ziyade karakterlerin tanıtım ve oyun konusunun özeti gibi bir aşama.
Bir üst kata çıkarak, ringe çevrilen bir dünyada oyunun da ikinci bölümüne geçiyoruz. Oyundaki çatışmaları sembolize etmesi adına çok güzel düşünülen bu bölümde iki oyuncu rol değişimleri ile etkileyici ve ciddi kondisyon gerektiren bir performans sunuyor.
Ve üçüncü kat yani final bölümünde kendimizi, yakalarımıza iliştirdiğimiz fotoğraflar ile Treplev’in cenaze töreninde buluyoruz. Oturduğumuz koltukların her birinde oyun karakterlerinin isimleri yazılı. Bahsi geçen karaktere seyirci ses vermiş oluyor ve böylece bir yüzleşme gerçekleşmesi amaçlanıyor. Bu bölüme kadar oyundaki dinamizm, içerdiği özgün müzikler, dans, barkovizyon gibi unsurlarla sağlanmış. 20 dakika süren son bölüm, cenaze töreni sahnesi olsa da, seyirci ile geçen diyaloglar ve arka fona yansıyan geri sayım vesilesiyle farklı bir telaşe algısı yaratıyor.
Oyunun tasarım ve uyarlamasını da yapan iki oyuncuyu enerjileri, o tempoda düşmeyen oyunculukları için kutluyorum. Tam da oyunda değinildiği gibi “Yeni biçimler gerek” mottosuyla yeni bir biçime imza atmışlar. Bize de seyirci olarak oyunun bir parçası olmak düşer.
Yolları açık, alkışları bol olsun.
Oyunun Künyesi
(Anton Çehov’un Martı oyunundan uyarlanmıştır.)
Uygulayıcı Yapımcı: Melisa Zeynep Şahin
Tasarım, Uyarlama & Metin: Başak Kıvılcım Ertanoğlu & Ümit Erlim
Yönetmen: Başak Kıvılcım Ertanoğlu
Oyuncular: Ümit Erlim, Başak Kıvılcım Ertanoğlu
Müzik, Ses, A.I. Tasarım & Uygulama: İdil Acim
Hareket Tasarım: Aslı Melisa Uzun
Dekor Tasarım & Uygulama: Melisa Zeynep Şahin
Sahne Amiri & Işık Uygulama: Eray Uygun
Reji Asistanları: Aslı Kaplan, Seval İnan
Grafik Tasarım: Elizabet Değer
Topluluk: Decollage Art Space
Tür: Trajedi & Dram
Seanslar
Afiş